Behandeling van netelroos
Behandeling met medicijnen
Bij de behandeling van netelroos kunnen verschillende medicijnen worden voorgeschreven. Hieronder volgt een overzicht van meer en minder gebruikte medicijnen, het verwachte effect en de bijwerkingen ervan.
De zoektocht naar de juiste medicijnen kan soms lang zijn.
‘De gedachte dat de netelroos zich weer op verschillende plekken, ondanks de medicijnen, aan het ontwikkelen was, gaf me onrust!’ – Dhr. P, 60 jaar
‘Ik kreeg te horen dat ik uitbehandeld was. Een paar jaar later ging ik opnieuw naar een ziekenhuis, maar daar konden ze op dat moment ook niets voor me doen. Ik had alle mogelijke en onmogelijke combinaties van medicijnen al geprobeerd.’ – Mw. D, 70 jaar –
Antihistaminica
Bij netelroos ontstaan de klachten door het vrijkomen van histamine. De behandeling met antihistaminica is daarom de eerste stap. Er zijn 2 vormen antihistaminica.
- De eerste generatie antihistaminica kunnen een sederende (kalmerende, rustgevende, slaapverwekkende) werking hebben.
- De tweede (nieuwere) generatie antihistaminica hebben die sederende werking minder.
Bij de behandeling van netelroos wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van de tweede generatie antihistaminica. Voorbeelden hiervan zijn:
Levocetirizine | Desloratadine | Fexofenadine |
Rupatadine | Ebastine | Mizolastine |
“Wanneer een antihistaminicum onvoldoende of niet werkt, kan gekeken worden of een andere beter helpt met de minste bijwerkingen”
Bijwerkingen
De tweede generatie antihistaminica geven in de aanbevolen dosering geen sederende werking, maar omdat ze bij netelroos soms in hogere doseringen worden gebruikt kan soms vermoeidheid ontstaan.
Daarnaast kan slaperigheid, hoofdpijn, droge mond, buikpijn of duizeligheid voorkomen.
In sommige gevallen wordt er voor eerste generatie, sederende antihistaminica gekozen, bijvoorbeeld wanneer er slaapproblemen zijn. Deze worden niet standaard gebruikt omdat deze mogelijk meer bijwerkingen geven (vermoeidheid, slaperigheid, hoofdpijn, droge mond, buikpijn, duizeligheid en kleine kans op verhoogde oogdruk). Voorbeelden van eerste generatie antihistaminica zijn:
Promethazine | Hydroxyzine | Clemastine |
Dosering
Volgens de Nederlandse richtlijn (zie ook Patiëntenversie 2015) wordt gestart met één – twee keer per dag van een tweede generatie antihistaminicum. Wanneer dit onvoldoende effectief is, kan de dosering worden verhoogd naar vier tabletten per dag. Soms wordt een tablet met antileukotriënen (montelukast) of kortdurend een corticosteroid (prednison) toegvoegd. Wanneer de behandeling met tabletten onvoldoende verbetering geeft bespreekt uw zorgverlener met u om een behandeling met Omalizumab toe te voegen.
Medicijnen toevoegen aan antihistaminica
Antileukotriënen (montelukast)
Leukotriënen komen, net als histamine, vrij uit de mestcel bij een reactie. Dit kan vergelijkbare klachten opleveren. Als de klachten onvoldoende verbeteren door antihistaminica, kan montelukast worden toegevoegd. Montelukast blokkeert de werking van deze leukotriënen.
Prednison
Prednison is een medicijn in de groep van systemische corticosteroïden. Prednison wordt voorgeschreven als de andere medicatie onvoldoende werkt. Het ondersteunt de werking van antihistaminica en onderdrukt het immuunsysteem. Het wordt meestal kortdurend gebruikt en wanneer gebruik op langere termijn nodig is wordt gezocht naar de laagst mogelijke dosis.
Veel mensen maken zich zorgen over de bijwerkingen van prednison. Deze treden vooral op bij hoge doseringen en bij langdurig gebruik (langer dan een maand).
http://www.huidarts.com/behandelingen/behandelingen-o-p/prednisolon/
Omalizumab
Sinds februari 2014 is Omalizumab geregistreerd als aanvullende therapie voor de behandeling van netelroos. Omalizumab is een anti-IgE, het remt binding van IgE waardoor er minder histamine vrijkomt. Het middel wordt al langer gebruikt bij patiënten met een specifieke vorm van astma. Inmiddels wordt dit middel ook al langere tijd gebruikt bij de behandeling van chronische netelroos en is bij de meeste patiënten zeer effectief. Eén keer in de vier weken worden er 2 injecties gegeven met een prik in de bovenarm. Het effect is soms al binnen een paar dagen tot twee weken na de eerste gift te zien, al kan het bij sommigen een paar maanden duren voordat er effect is.
Het is belangrijk dat naast de Omalizumab injecties de Antihistaminica 4 x daags wordt gebruikt.
Bijwerkingen van Omalizumab die genoemd worden zijn hoofdpijn, holte-ontstekingen, pijnlijke gewrichten en infectie van de bovenste luchtwegen. Op de plek van de prik wordt pijn, zwelling, roodheid en jeuk gezien. Ernstige bijwerkingen zijn niet bekend bij de behandeling van netelroos, al is in het verleden bij sommige patiënten met astma gezien dat zij een allergische reactie op het middel kregen. Daarom wordt iedere patiënt in het begin van de behandeling de eerste 3 keer geobserveerd in het ziekenhuis. Of het mogelijk is om Omalizumab te krijgen tijdens de zwangerschap, kunt u met uw zorgverlener bespreken.
Zelfinjectie Omalizumab
Wanneer de netelroos gedurende minimaal 3 maanden goed onder controle is kan de mogelijkheid tot zelfinjectie thuis worden besproken met uw zorgverlener.
Wie komt in aanmerking voor zelfinjectie?
Om in aanmerking te komen voor zelfinjectie is het belangrijk dat u:
- alle eerdere injecties goed hebt verdragen (geen ernstige (allergische) reacties)
- Omalizumab behandeling effectief is en de netelroos goed onder controle is
- in staat bent de injecties na training in het ziekenhuis zelf toe te dienen
- bijwerkingen kunt herkennen en bij u bekend is hoe te handelen en wie te benaderen
- de injecties veilig volgens voorschrift thuis koel kunt bewaren
- een logboekje bijhoudt met o.a. de datum van toediening van injectie, eventuele bijwerking, scores van de bij u bekende netelroos / angio oedeem vragenlijsten
- na 3 keer thuis injecties voor een controle afspraak naar het ziekenhuis komt
Behandeling met Omalizumab (nvdv.nl)
Sinds ik anderhalf jaar gebruik ik omalizumab. Voor mij een zegen. Op het moment dat ik op het punt stond om over afkeuren te gaan praten, leek er een nieuw middel te zijn. Dankzij de inzet van mijn medische bondgenoten kreeg ik de injecties. Ik kreeg mijn leven terug! Als ik me aan het vierweekse ritme van de injecties houd, gaat het goed en heb ik nergens last van. De moeheid is verdwenen, de energie terug. De klusjes worden weer door mijzelf gedaan, mijn zwembroek gaat weer in de koffer. Ik bezoek in ontwikkelingslanden de afgelegen projecten en ….. ik leef weer.
’s Nachts word ik wakker en voel niets. Overdag werk ik en voel niets. Ofwel: ik voel alles weer! Behalve de urticaria!
– Dhr. P, 60 jaar –
Ciclosporine (Neoral)
Een ander middel dat kan worden gebruikt is ciclosporine, dit onderdrukt de afweer. Bij netelroos blijkt het in ongeveer de helft van de gevallen werkzaam. Het wordt niet standaard gegeven omdat het vaker bijwerkingen (hoge bloeddruk en verminderde nierfunctie) kan geven. Bij behandeling met ciclosporine moeten de bloeddruk en nierfunctie dan ook regelmatig worden gecontroleerd.
Patientenfolder (bijsluiter) over Neoral (ciclosporine) (huidziekten.nl)